لوله استیل ۳۰۴ | لیست قیمت و خرید لوله استیل صنعتی و دکوراتیو (مانیسمان و درزدار)
لوله استیل ۳۰۴ چیست؟
لوله استیل ۳۰۴، که در بازار ایران با نام «لوله استیل نگیر» نیز شناخته میشود، پرکاربردترین و استانداردترین نوع لوله در خانواده فولادهای زنگنزن آستنیتی است. این محصول به دلیل تعادل فوقالعاده میان «قیمت»، «مقاومت به خوردگی» و «شکلپذیری»، انتخابی هوشمندانه برای طیف وسیعی از پروژهها، از دکوراسیون داخلی لوکس تا خطوط انتقال سیالات در صنایع غذایی و شیمیایی محسوب میشود.
پایه شیمیایی این لوله بر اساس آلیاژ کلاسیک ۱۸/۸ بنا شده است؛ به این معنا که در ساختار آن حداقل ۱۸ درصد کروم و ۸ درصد نیکل وجود دارد. وجود کروم باعث ایجاد لایه اکسید محافظ (Passivation) بر روی سطح لوله شده و آن را در برابر زنگزدگی و اکسیداسیون مقاوم میکند، در حالی که نیکل ساختار آن را پایدار کرده و خاصیت غیرمغناطیسی (نگیر بودن) و مقاومت ضربهای را به ارمغان میآورد.
اگر به دنبال متریالی هستید که در برابر رطوبت محیطی، شویندههای صنعتی رایج و تغییرات دمایی مقاوم باشد، خرید لوله ۳۰۴ گزینهای اقتصادیتر نسبت به لوله استیل 316 و باکیفیتتر از آلیاژهای سری ۲۰۰ است.
• مقاومت دمایی: پایداری عالی در بازه دمایی گسترده (از دماهای برودتی تا حدود ۸۷۰ درجه سانتیگراد در سرویسدهی متناوب).
• قابلیت کارپذیری: جوشکاری عالی، قابلیت خمکاری و پولیشپذیری بالا (به ویژه در مدلهای دکوراتیو).
انواع لوله استیل ۳۰۴ (دستهبندی فنی و استانداردها)
لوله استیل ۳۰۴ بر اساس «روش تولید» و «استاندارد آلیاژی» به دو دسته کلی تقسیم میشود. شناخت این تفاوتها برای جلوگیری از هزینههای اضافی و انتخاب محصول صحیح بسیار حیاتی است.
۱. تفکیک بر اساس ساختار بدنه (متد تولید)
• لوله استیل ۳۰۴ بدون درز (Seamless / مانیسمان):این لولهها طی فرآیند اکستروژن و از شمشهای استوانهای توپر تولید میشوند و هیچگونه خط جوشی روی بدنه آنها وجود ندارد. یکپارچه بودن ساختار لوله مانیسمان ۳۰۴ باعث میشود مقاومت فوقالعادهای در برابر فشارهای بالا و تنشهای مکانیکی داشته باشد.
◦ کاربرد: مناسب برای خطوط انتقال سیالات تحت فشار، مبدلهای حرارتی و صنایع حساس (نفت، گاز و پتروشیمی).
• لوله استیل ۳۰۴ درزدار (Welded):این لولهها از رول کردن ورق استیل ۳۰۴ و جوشکاری لبهها (به روشهای TIG یا فرکانس بالا) تولید میشوند. لولههای درزدار معمولاً قیمت مناسبتری نسبت به نوع مانیسمان دارند و در دو نوع «درز جوش مشخص» (صنعتی سبک) و «درز مخفی» (دکوراتیو) در بازار موجود هستند.
◦ کاربرد: مناسب برای مصارف دکوراتیو، نردهسازی، و خطوط انتقال با فشار پایین.
۲. تفکیک بر اساس استاندارد تولید
در هنگام خرید لوله ۳۰۴، توجه به استاندارد حک شده یا ذکر شده در سرتیفیکیت (گواهی کیفیت) ضروری است:
• استاندارد ASTM A312 (مخصوص سیالات و فشار):این استاندارد سختگیرانهترین نوع برای لولههای استنلس استیل آستنیتی است. لولههایی که با استاندارد A312 تولید میشوند (چه درزدار و چه مانیسمان)، برای تحمل فشار، دمای بالا و محیطهای خورنده اسیدی طراحی شدهاند. اگر قصد استفاده از لوله در موتورخانه یا خطوط تولید کارخانه را دارید، حتماً باید این استاندارد را مدنظر قرار دهید.
• استاندارد ASTM A554 (مخصوص دکوراتیو و سازه):این استاندارد مختص لولههای مکانیکی و دکوراتیو است. در لولههای A554، تمرکز تولیدکننده بر روی «کیفیت سطح»، «براقیت» و «دقت ابعادی ظاهری» است و تستهای فشار سیال (هیدروستاتیک) روی آنها انجام نمیشود. این لولهها معمولاً ارزانتر هستند و برای ساخت نرده، حفاظ، پایه میز و مبلمان شهری ایدهآل میباشند.
مشخصات فنی و آنالیز لوله استیل 304
برای مهندسان و پیمانکاران، خرید لوله تنها بر اساس نام “304” کافی نیست. اطمینان از تطابق آلیاژ با استانداردهای جهانی (ASTM) و داشتن خواص مکانیکی لازم برای تحمل فشار، حیاتی است. در ادامه، جزئیات دقیق ساختار شیمیایی و فیزیکی این محصول آورده شده است.
۱. جدول آنالیز شیمیایی (Chemical Composition)
همانطور که گفته شد، پایه این آلیاژ ۱۸/۸ است، اما عناصر دیگری نیز برای بهبود کیفیت جوشکاری و استحکام به آن افزوده شدهاند. جدول زیر محدوده استاندارد عناصر در لوله استیل ۳۰۴ را نشان میدهد:
عنصر (Element)
درصد وزنی (%)
نقش در آلیاژ
کروم (Cr)
۱۸.۰۰ – ۲۰.۰۰
ایجاد لایه محافظ و ضد زنگ
نیکل (Ni)
۸.۰۰ – ۱۰.۵۰
پایداری ساختار، نگیر بودن و چقرمگی
کربن (C)
حداکثر ۰.۰۸
تأثیر بر سختی و قابلیت ماشینکاری
منگنز (Mn)
حداکثر ۲.۰۰
اکسیژنزدایی و بهبود استحکام
سیلیسیم (Si)
حداکثر ۱.۰۰
مقاومت در برابر اکسیداسیون حرارتی
فسفر (P)
حداکثر ۰.۰۴۵
ناخالصی (کنترل شده)
گوگرد (S)
حداکثر ۰.۰۳۰
ناخالصی (کنترل شده برای بهبود ماشینکاری)
۲. جدول خواص مکانیکی (Mechanical Properties)
این جدول نشان میدهد که لوله ۳۰۴ تا چه میزان فشار و کشش را قبل از تغییر شکل یا شکستن تحمل میکند (طبق استاندارد ASTM A312):
ویژگی مکانیکی
مقدار استاندارد
توضیحات
تنش تسلیم (Yield Strength)
حداقل ۲۰۵ مگاپاسکال (30 ksi)
فشاری که لوله بدون تغییر شکل دائمی تحمل میکند.
استحکام کششی (Tensile Strength)
حداقل ۵۱۵ مگاپاسکال (75 ksi)
حداکثر فشاری که لوله قبل از پاره شدن تحمل میکند.
سختی (Hardness)
حداکثر ۹۲ (Rockwell B)
میزان مقاومت سطح در برابر خراش و سایش.
افزایش طول (Elongation)
حداقل ۳۵٪
نشاندهنده انعطافپذیری بالای لوله است.
۳. آشنایی با ردههای کاری (Pipe Schedules) در لوله ۳۰۴ صنعتی
در لولههای صنعتی (مانیسمان و درزدار A312)، ضخامت دیواره با معیار میلیمتر بیان نمیشود، بلکه از اصطلاح «رده» یا «Schedule» استفاده میگردد. شناخت این ردهها برای انتخاب لوله مناسب جهت تحمل فشار سیستم ضروری است:
• رده ۱۰ (Sch 10):این لولهها دارای ضخامت دیواره کمتری هستند و وزن سبکتری دارند. از لوله ۳۰۴ رده ۱۰ معمولاً در خطوطی با فشار کاری پایین، سیستمهای تهویه و یا به عنوان روکش استفاده میشود. قیمت این رده به دلیل وزن کمتر، اقتصادیتر است.
• رده ۴۰ (Sch 40):رده ۴۰ یا همان «لوله استاندارد»، پرکاربردترین نوع لوله در صنعت پایپینگ است. ضخامت دیواره آن تعادل مناسبی بین وزن و تحمل فشار ایجاد کرده و برای اکثر خطوط انتقال آب، نفت و سیالات شیمیایی در کارخانجات مناسب است.
• رده ۸۰ (Sch 80):این لولهها دارای دیوارههای ضخیم و سنگین هستند (Extra Heavy). اگر سیستم شما تحت فشار بسیار بالا قرار دارد یا تنشهای فیزیکی محیطی زیاد است، استفاده از لوله استیل 304 رده ۸۰ الزامی است.
مقایسه لوله استیل 304 با سایر آلیاژها (316 و 201)
یکی از چالشهای اصلی خریداران هنگام سفارش لوله استیل، شباهت ظاهری بسیار زیاد آلیاژهای مختلف به یکدیگر است. تمامی این لولهها در نگاه اول براق و نقرهای هستند، اما عملکرد آنها در طول زمان کاملاً متفاوت است. در ادامه، لوله ۳۰۴ را با دو رقیب اصلی خود مقایسه میکنیم تا بهترین تصمیم را بگیرید.
۱. لوله استیل 304 یا 316؟ (نبرد مقاومت در برابر اسید)
هر دو آلیاژ ۳۰۴ و ۳۱۶ از خانواده استیلهای «نگیر» (سری ۳۰۰) هستند و ظاهر و خواص مکانیکی بسیار نزدیکی دارند. اما تفاوت اصلی در یک عنصر شیمیایی پنهان است: مولیبدن.
• تفاوت اصلی: لوله استیل ۳۱۶ حاوی حدود ۲ درصد مولیبدن است، در حالی که لوله ۳۰۴ فاقد این عنصر میباشد.
• چه زمانی لوله ۳۱۶ بخریم؟ اگر پروژه شما در مناطق ساحلی (در تماس با رطوبت شور دریا)، محیطهای دارای کلر (مانند استخرها) یا در تماس با اسیدهای قوی است، لوله ۳۰۴ ممکن است دچار خوردگیهای نقطهای شود. در این شرایط خاص، پرداخت هزینه بیشتر برای خرید لوله ۳۱۶ الزامی است.
• چه زمانی لوله ۳۰۴ بخریم؟ برای ۹۰ درصد کاربردهای عمومی، محیطهای شهری، صنایع غذایی و دکوراسیون که در معرض کلر غلیظ نیستند، لوله ۳۰۴ عملکردی عالی دارد و خرید آن نسبت به ۳۱۶ بسیار مقرونبهصرفهتر است.
۲. لوله استیل ۳۰۴ یا ۲۰۱؟ (توجیه اختلاف قیمت)
بسیاری از مشتریان میپرسند چرا قیمت لوله ۳۰۴ تقریباً دو برابر لوله ۲۰۱ است؟ پاسخ در میزان عنصر گرانقیمت «نیکل» نهفته است.
• تفاوت آلیاژی: لوله ۳۰۴ دارای حداقل ۸ درصد نیکل است که ضامن مقاومت آن در برابر زنگزدگی است. در مقابل، در لوله استیل ۲۰۱، برای کاهش قیمت، میزان نیکل به شدت کاهش یافته و با عناصر ارزانتری مثل منگنز و نیتروژن جایگزین شده است.
• مقاومت به زنگزدگی: لوله ۳۰۴ در محیطهای مرطوب و فضای باز (Outdoor) سالها براق و بدون تغییر باقی میماند. اما لوله ۲۰۱ اگر در معرض رطوبت مداوم یا باران قرار گیرد، پس از مدتی سیاه شده و زنگ میزند.
• نتیجهگیری: اگر لوله را برای فضای داخلی خشک (مانند نرده راهپله داخل آپارتمان یا دکوراسیون فروشگاه) میخواهید، لوله ۲۰۱ گزینهای اقتصادی است. اما برای فضاهای خارجی، نما، بالکن و محیطهای بهداشتی، استفاده از لوله ۳۰۴ یک سرمایهگذاری بلندمدت است و از هزینههای تعویض مجدد جلوگیری میکند.
کاربردهای تخصصی لوله استیل 304 (از صنایع غذایی تا دکوراسیون)
تنوع سایز، ضخامت و نوع سطح (مات و براق) در لولههای 304 باعث شده تا این محصول در طیف وسیعی از صنایع به عنوان “متریال استاندارد” شناخته شود. در ادامه کاربردهای کلیدی این محصول با جزئیات فنی بررسی شده است:
۱. صنایع غذایی و شیری (Food Grade)
لوله استیل ۳۰۴ استانداردترین گزینه برای خطوط تولید مواد غذایی است. دلیل اصلی این محبوبیت، «کیفیت سطح» و صیقلی بودن دیواره داخلی آن است که مانع از چسبیدن باکتریها و میکروبها میشود.
• مقاومت در برابر اسیدهای آلی: این لوله در برابر اسیدهای موجود در میوهها، لبنیات و مواد نگهدارنده غذایی کاملاً مقاوم است و طعم یا رنگ مواد خوراکی را تغییر نمیدهد.
• شستشوی آسان: قابلیت تمیزکاری با بخار آب و مواد شوینده قوی (CIP) بدون آسیب دیدن سطح لوله، آن را برای کارخانجات لبنیات و نوشیدنیسازی ایدهآل کرده است.(پیشنهاد لینک: روی عبارت «لوله استیل صنایع غذایی» به دسته مربوطه لینک دهید)
۲. صنایع شیمیایی و دارویی (با خورندگی ملایم)
در داروسازی و پتروشیمی، جایی که خلوص مواد و مقاومت در برابر خوردگی اهمیت دارد، از لوله ۳۰۴ (معمولاً رده ۴۰ و ۸۰) استفاده میشود.
• نکته مهم مهندسی: توجه داشته باشید که لوله ۳۰۴ برای محیطهای شیمیایی با خورندگی ملایم مناسب است. اگر سیال شما حاوی کلراید غلیظ یا اسیدهای بسیار قوی است، باید به سراغ لوله ۳۱۶ بروید. اما برای انتقال حلالها، آبهای فرآیندی و مواد شیمیایی آلی، لوله ۳۰۴ گزینهای اقتصادی و مطمئن است.
۳. معماری، سازه و دکوراسیون
بخش عمدهای از لولههای ۳۰۴ موجود در بازار، لولههای درزدار دکوراتیو (استاندارد A554) هستند که به دلیل ظاهر جذابشان مورد توجه معماران قرار گرفتهاند.
• پرداخت سطحی عالی: وجود نیکل در آلیاژ ۳۰۴ باعث میشود این لوله پس از پولیش کاری، ظاهری بسیار براق (آینهای) یا خشدار (مات) و لوکس پیدا کند.
• کاربردها: ساخت نرده راهپله، حفاظ بانکی، دستگیره درب، پایههای مبلمان اداری و المانهای دکوراتیو شهری. بر خلاف استیل ۲۰۱، لوله ۳۰۴ در فضای باز و در معرض باران نیز جلای خود را حفظ کرده و سیاه نمیشود.(پیشنهاد لینک: روی عبارت «لوله دکوراتیو استیل» به دسته مربوطه لینک دهید)
راهنمای محاسبه وزن و ابعاد لوله استیل ۳۰۴
یکی از فاکتورهای اصلی در تعیین قیمت نهایی فاکتور شما، وزن لوله است. از آنجایی که لولههای استیل ۳۰۴ معمولاً به صورت “شاخه ۶ متری” عرضه میشوند، دانستن وزن هر شاخه به شما کمک میکند تا تناژ نهایی بار خود را محاسبه کنید.
برای محاسبه وزن دقیق لوله استیل ۳۰۴ (بدون نیاز به باسکول)، میتوانید از فرمول استاندارد زیر استفاده کنید. این فرمول بر اساس چگالی استیل ۳۰۴ (حدود ۷.۹ گرم بر سانتیمتر مکعب) تنظیم شده است:
۱. فرمول ریاضی محاسبه وزن
برای به دست آوردن وزن یک شاخه لوله بر حسب کیلوگرم، کافیست قطر بیرونی و ضخامت لوله را (بر حسب میلیمتر) در فرمول زیر قرار دهید:
وزن (کیلوگرم) = (قطر بیرونی – ضخامت) × ضخامت × ۰.۲۴۹(توجه: عدد ۰.۲۴۹ ضریب ثابت برای لولههای ۶ متری است)
مثال:فرض کنید میخواهید وزن یک شاخه لوله سایز ۱۰۲ (قطر ۱۰۲ میلیمتر) با ضخامت ۲ میلیمتر را محاسبه کنید:(۱۰۲ – ۲) × ۲ × ۰.۲۴۹ = ۴۹.۸ کیلوگرم (وزن حدودی یک شاخه ۶ متری)
۲. محاسبهگر آنلاین (سریع و دقیق)
اگر فرصت محاسبه دستی را ندارید یا تعداد اقلام لیست خریدتان زیاد است، پیشنهاد میکنیم از ابزار هوشمند سایت ما استفاده کنید. تنها با وارد کردن قطر و ضخامت، وزن دقیق بار شما محاسبه خواهد شد.
۳. نکتهای درباره ابعاد استاندارد
توجه داشته باشید که تمامی لولههای دکوراتیو و صنعتی موجود در لیست بالا (از قطر ۱۰ تا ۱۵۹ میلیمتر)، به صورت شاخههای ۶ متری تولید و عرضه میشوند. در صورت نیاز به برشکاری در ابعاد خاص (مثلاً ۳ متری)، لطفاً هنگام ثبت سفارش با کارشناسان فروش هماهنگ نمایید.
عوامل موثر بر قیمت لوله استیل 304
قیمت لوله استیل در بازار ایران یک عدد ثابت نیست و تحت تأثیر فاکتورهای فنی و اقتصادی متعددی قرار دارد. درک این عوامل به شما کمک میکند تا دلیل اختلاف قیمت میان پیشفاکتورهای مختلف را متوجه شوید و خریدی آگاهانه داشته باشید.
۱. روش تولید (تفاوت قیمت مانیسمان و درزدار)
یکی از شایعترین سوالات خریداران این است که «چرا قیمت لوله مانیسمان (بدون درز) بسیار گرانتر از لوله درزدار است؟»پاسخ در تکنولوژی تولید نهفته است:
• لوله مانیسمان: فرایند تولید این لولهها بسیار پیچیده و هزینهبر است. برای تولید لوله بدون درز، شمشهای استوانهای توپر باید در دمای بسیار بالا سوراخکاری و کشیده شوند. این تکنولوژی باعث استحکام فوقالعاده لوله در برابر فشار میشود و طبیعتاً قیمت تمامشدۀ آن را نسبت به لولههای معمولی افزایش میدهد.
• لوله درزدار (دکوراتیو): این لولهها از فرمدهی و جوشکاری ورق استیل تولید میشوند. از آنجایی که پروسه تولید سادهتر و سریعتر است، قیمت نهایی آنها برای مصرفکننده (بهویژه در مصارف دکوراتیو و نرده) بسیار مناسبتر تمام میشود.
۲. تاثیر نوسانات ارز و قیمت جهانی نیکل
لوله استیل ۳۰۴ یک کالای وارداتی است و مواد اولیه آن (بهویژه نیکل) در بازار بورس فلزات لندن (LME) قیمتگذاری میشود.
• نقش نیکل: همانطور که اشاره شد، حدود ۸ تا ۱۰ درصد از وزن لوله ۳۰۴ را عنصر گرانقیمت نیکل تشکیل میدهد. هرگونه افزایش در قیمت جهانی نیکل، مستقیماً باعث بالا رفتن قیمت پایه لوله ۳۰۴ میشود (این موضوع دلیل اصلی گرانی ۳۰۴ نسبت به استیل ۲۰۱ است).
• نخ ارز: از آنجایی که اکثر لولههای موجود در بازار ایران (برندهای تایوانی، چینی و هندی) وارداتی هستند، قیمت نهایی محصول وابستگی مستقیمی به نرخ روز دلار و هزینههای گمرکی دارد.
۳. ضخامت و وزن (فروش کیلویی یا شاخهای؟)
برخلاف برخی کالاهای بازاری، در معاملات حرفهای استیل، مبنای قیمتگذاری «وزن» است.اگرچه در لیستهای قیمت ممکن است قیمت یک شاخه ۶ متری را مشاهده کنید، اما توجه داشته باشید که با افزایش «ضخامت گوشت لوله» و «قطر بیرونی»، وزن بار و در نتیجه قیمت نهایی آن افزایش مییابد. بنابراین هنگام مقایسه قیمتها، حتماً به ضخامت و وزن تئوری لوله توجه کنید، نه فقط سایز دهانه آن.
(نکته مهم: با توجه به نوسانات لحظهای بازار، قیمتهای درج شده در سایت ممکن است تغییر کرده باشند. برای اطمینان از قیمت نهایی و دریافت تخفیفهای حجمی، حتماً با واحد فروش تماس بگیرید.)
سوالات متداول درباره خرید لوله استیل ۳۰۴ (FAQ)
در این بخش به پرتکرارترین سوالات مشتریان درباره مشخصات، قیمت و نحوه خرید لوله استیل ۳۰۴ پاسخ دادهایم. اگر پاسخ سوال خود را در اینجا پیدا نکردید، میتوانید با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید.
۱. آیا لوله استیل ۳۰۴ واقعاً «نگیر» است و جذب آهنربا نمیشود؟
بله. لوله ۳۰۴ به دلیل داشتن ساختار آستنیتی و وجود عنصر نیکل، خاصیت غیرمغناطیسی دارد و اصطلاحاً به آن «استیل نگیر» میگویند. البته توجه داشته باشید که در محلهای خمکاری یا برشکاری شدید (Cold working)، ممکن است تغییرات مولکولی جزئی ایجاد شده و خاصیت مغناطیسی بسیار ضعیفی پیدا کند که طبیعی است و نشاندهنده کیفیت پایین نیست.
۲. مهمترین تفاوت لوله ۳۰۴ و ۳۱۶ چیست؟ کدام را بخرم؟
تفاوت اصلی در مقاومت شیمیایی است. لوله ۳۱۶ دارای عنصر «مولیبدن» است که آن را در برابر محیطهای کلردار (مانند استخر)، آب دریا و اسیدهای قوی مقاوم میکند. اما برای مصارف عمومی، صنایع غذایی، دکوراسیون و محیطهایی که در تماس مستقیم با اسید غلیظ نیستند، لوله ۳۰۴ همان کارایی را با قیمتی بسیار ارزانتر ارائه میدهد.
۳. آیا لوله استیل ۳۰۴ در فضای باز (زیر باران) زنگ میزند؟
خیر. لایه اکسید کروم موجود روی سطح این لوله، آن را در برابر رطوبت هوا، باران و برف کاملاً مقاوم میکند. میتوانید با خیال راحت از لوله ۳۰۴ برای نردههای بالکن، حفاظ پنجره و نمای خارجی ساختمان استفاده کنید و مطمئن باشید که برخلاف استیلهای سری ۲۰۰، سیاه نمیشود.
۴. لوله استیل ۳۰۴ تا چه دمایی را تحمل میکند؟
این آلیاژ مقاومت حرارتی بسیار خوبی دارد. لوله ۳۰۴ در سرویسدهی مداوم تا دمای حدود ۹۲۵ درجه سانتیگراد و در سرویسدهی متناوب تا ۸۷۰ درجه سانتیگراد مقاومت اکسیداسیونی دارد. این ویژگی آن را برای استفاده در مبدلهای حرارتی و خطوط بخار مناسب میسازد.
۵. تفاوت لوله دکوراتیو با لوله صنعتی ۳۰۴ در چیست؟
لوله دکوراتیو (استاندارد A554) با تمرکز بر زیبایی ظاهری، براقیت و دقت ابعادی بیرونی تولید میشود و تستهای هیدرواستاتیک (تست فشار آب) روی آن انجام نمیشود. اما لوله صنعتی (استاندارد A312) برای تحمل فشار سیال طراحی شده و تستهای سختگیرانه فنی را پاس کرده است. برای ساخت سازه و نرده حتماً از نوع دکوراتیو و برای انتقال سیالات از نوع صنعتی استفاده کنید.
۶. طول شاخههای لوله استیل چقدر است؟
تمامی لولههای استیل ۳۰۴ موجود در انبار (چه صنعتی و چه دکوراتیو) به صورت شاخههای استاندارد ۶ متری عرضه میشوند.